Συχνές ερωτήσεις ασθενών (FAQ) και πληροφορίες για τoν βηματοδότη
- Φυσιολογική Λειτουργία
- Πότε χρειάζομαι βηματοδότη;
- Πώς τοποθετείται ο βηματοδότης;
- Πόσο διαρκεί η τοποθέτηση;
- Υπάρχουν επιπλοκές;
- Πώς παρακολουθούμε τη σωστή λειτουργία του βηματοδότη;
- Πόσο κρατάει η μπαταρία του βηματοδότη;
- Πώς γίνεται η αντικατάσταση της μπαταρίας;
- Θα φαίνεται η τομή στο θώρακα;
- Υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέχουν οι ασθενείς με βηματοδότη;
- Γιατί να προτιμήσετε εμάς;
Φυσιολογική λειτουργία
Η καρδιά είναι μια αντλία που συσπάται και χαλαρώνει ακατάπαυστα 60 με 100 φορές το λεπτό, στέλνοντας αίμα με οξυγόνο και διάφορα άλλα θρεπτικά συστατικά σε όλα τα όργανα του σώματος. Για να λειτουργεί φυσιολογικά χρειάζεται ένα ηλεκτρικό ερέθισμα το οποίο παράγεται πριν από κάθε καρδιακή συστολή (60-100 φορές το λεπτό). Το ερέθισμα αυτό παράγεται σε συγκεκριμένο σημείο της καρδιάς (τον φλεβόκομβο) και μεταδίδεται στα διάφορα μέρη της με ένα εξειδικευμένο ηλεκτρικό κύκλωμα που εξυπηρετεί και φτάνει σε όλα τα τμήματά της. Επομένως η καρδιά έχει έναν φυσιολογικό δικό της βηματοδότη, τον φλεβόκομβο. (Video)
Πότε χρειάζομαι βηματοδότη;
Όταν για κάποιο λόγο η ομαλή λειτουργία του φλεβοκόμβου διαταραχθεί ή σε κάποιο σημείο του το ηλεκτρικό κύκλωμα της καρδιάς φθαρεί, δημιουργούνται προβλήματα στην ομαλή «ηλεκτρική» λειτουργία της καρδιάς. Έτσι η καρδιά αρχίζει να συσπάται με πολύ λιγότερους παλμούς από τους φυσιολογικούς (συνήθως κάτω από 50 το λεπτό) πράγμα που μπορεί να συμβαίνει όλη την ημέρα, για ώρες ή και μόνο για λίγα δευτερόλεπτα. Τότε είναι πιθανό να εκδηλωθούν διάφορα συμπτώματα τα πιο συνηθισμένα από τα οποία είναι η λιποθυμία, η αιφνίδια ζάλη και η εύκολη κόπωση που είναι αποτέλεσμα της κακής αιμάτωσης των οργάνων του σώματος λόγω των χαμηλών παλμών της καρδιάς.
Σε αυτές τις περιπτώσεις έρχεται να δώσει οριστική λύση ο βηματοδότης, ο οποίος είναι μια συσκευή που αποτελείται από μια μπαταρία μεγέθους σπιρτόκουτου και 1 ή 2 καλώδια τα οποία τοποθετούνται με ειδικό τρόπο στις κοιλότητες της καρδιάς. Η λειτουργία του βασίζεται στην ικανότητά του να ανιχνεύει πότε η καρδιά δεν παράγει το φυσιολογικό της ηλεκτρικό ερέθισμα και τότε να ενεργοποιείται και να «καλύπτει» αυτό το κενό.
Ένας σύγχρονος βηματοδότης. Διακρίνεται η μπαταρία και ένα καλώδιο.
Πώς τοποθετείται ο βηματοδότης;
Η τοποθέτηση ενός μόνιμου βηματοδότη είναι μια μικρή χειρουργική πράξη και επομένως πρέπει να τηρούνται αυστηρά όλοι οι κανόνες αντισηψίας κατά την διάρκεια της επέμβασης προκειμένου να μην υπάρχουν μολύνσεις στο τραύμα. Πριν την επέμβαση χορηγείται ενδοφλεβίως προληπτικά αντιβίωση. Η επέμβαση πραγματοποιείται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο του νοσοκομείου όπου γίνονται οι στεφανιογραφίες.
Στην αρχή γίνεται επιμελής καθαρισμός του δέρματος και τοπική αναισθησία στο σημείο που θα τοποθετηθεί η μπαταρία του βηματοδότη, στον θώρακα κάτω από την αριστερή κλείδα συνήθως. Στη συνέχεια δημιουργείται κάτω από το δέρμα η θέση που θα μπει η μπαταρία και η οποία ονομάζεται «θήκη» του βηματοδότη. Έπειτα βρίσκουμε μια μεγάλη φλέβα που βρίσκεται κάτω από την κλείδα και μέσα από αυτή με ειδικό τρόπο (με την βοήθεια της κάμερας του εργαστηρίου) προωθούμε στις καρδιακές κοιλότητες και σταθεροποιούμε ένα ή δύο ειδικά λεπτά καλώδια, τα οποία στη συνέχεια συνδέονται στην μπαταρία του βηματοδότη. Τα καλώδια αυτά είναι οι αισθητήρες του βηματοδότη και ταυτόχρονα το μέσο για να δίνει ηλεκτρικό ερέθισμα στην καρδιά όταν αυτή το χρειάζεται.
Όλη η διαδικασία γίνεται με τοπική αναισθησία και ορισμένες φορές με την χρήση κάποιου αγχολυτικού φαρμάκου και σε γενικές γραμμές είναι ανώδυνη. Σπάνια χρειάζεται η χορήγηση μέθης ή γενικής αναισθησίας και αυτό συμβαίνει όταν ο ασθενής δεν είναι δυνατόν να συνεργαστεί και είναι ανήσυχος.
Πόσο διαρκεί η τοποθέτηση;
Η τοποθέτηση του βηματοδότη διαρκεί συνήθως μία έως μιάμιση ώρα. Μετά το τέλος της επέμβασης ο ασθενής πηγαίνει στο κρεβάτι του όπου όμως θα πρέπει να παραμείνει ξαπλωμένος για τουλάχιστον 12 ώρες. Ο λόγος είναι ότι υπάρχει κίνδυνος να μετακινηθούν τα καλώδια τις πρώτες ώρες μετά την επέμβαση και εφόσον γίνει αυτό (πράγμα πολύ σπάνιο) θα πρέπει να επαναληφθεί η αρχική διαδικασία και να ξανανοίξουμε το τραύμα. Ο ασθενής συνήθως φεύγει για το σπίτι του την επόμενη ημέρα και θα χρειαστεί να επανέλθει μετά από 6-7 μέρες για την αφαίρεση των ραμμάτων στο τραύμα του δέρματος.
Υπάρχουν επιπλοκές;
Οι επιπλοκές που σχετίζονται με την τοποθέτηση του βηματοδότη είναι γενικά σπάνιες. Διακρίνονται σε αυτές που αφορούν σε αυτή καθαυτή την επέμβαση και σε αυτές που αφορούν στον βηματοδότη μακροπρόθεσμα. Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται η τρώση των φλεβών μέσα από τις οποίες οδηγούμε τα καλώδια του βηματοδότη στις καρδιακές κοιλότητες και η τρώση της ίδιας της καρδιάς και η συλλογή αίματος γύρω από αυτήν, επιπλοκές που είναι εξαιρετικά σπάνιες. Στην δικιά μας εμπειρία των τελευταίων χρόνων που αφορά στην τοποθέτηση περίπου 150 βηματοδοτών, δεν καταγράψαμε καμία τέτοια επιπλοκή. Από τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές η πιο σημαντική και ίσως μοναδική είναι η μόλυνση από κάποιο μικρόβιο, της θήκης κάτω από το δέρμα όπου βρίσκεται η μπαταρία. Στην περίπτωση αυτή συνήθως απαιτείται μακρόχρονη αντιβίωση και αλλαγή της θήκης, με δημιουργία μιας καινούργιας μακριά από το σημείο της μόλυνσης. Από την δική μας εμπειρία καταγράψαμε μία μόλις μόλυνση θήκης σε 150 τοποθετήσεις βηματοδοτών.
Πώς παρακολουθούμε τη σωστή λειτουργία του βηματοδότη;
Χρησιμοποιώντας έναν ειδικό υπολογιστή που μπορεί να «επικοινωνήσει» με τον βηματοδότη (η μέθοδος αυτή λέγεται τηλεμετρία), είναι δυνατόν να ελέγχεται ανά πάσα στιγμή η σωστή ή μη λειτουργία του βηματοδότη, να τροποποιούνται εφόσον χρειάζεται οι ρυθμίσεις του, καθώς και να μελετάται ο καρδιακός ρυθμός του ασθενή καθώς ο βηματοδότης έχει και δυνατότητα λειτουργίας ως Holter ρυθμού. H παρακολούθηση του βηματοδότη γίνεται συνήθως κάθε 6 ή 12 μήνες. Με την τηλεμετρία διαπιστώνουμε επίσης την διάρκεια ζωής της μπαταρίας και έτσι έγκαιρα μπορούμε να προγραμματίσουμε την αντικατάστασή της.
Πόσο κρατάει η μπαταρία του βηματοδότη;
Οι τελευταίας τεχνολογίας βηματοδότες που χρησιμοποιούμε έχουν βελτιωθεί κατά πολύ όσον αφορά στην διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Συνήθως η μπαταρία τους κρατάει κατά μέσο όρο περίπου 6 έως 10 χρόνια, αναλόγως πόσο συχνά δουλεύει ο βηματοδότης δηλαδή πόσο πολύ τον χρειάζεται ο ασθενής.
Πώς γίνεται η αντικατάσταση της μπαταρίας;
Με τοπική αναισθησία αφαιρείται η παλιά μπαταρία και τοποθετείται η νέα μπαταρία στην ήδη υπάρχουσα θήκη του βηματοδότη, αφού πρώτα συνδεθεί με τα καλώδια βηματοδότησης που ήδη υπάρχουν τοποθετημένα από την προηγούμενη φορά. Είναι μια εύκολη διαδικασία που διαρκεί περίπου 30 λεπτά. Ο ασθενής συνήθως φεύγει στο σπίτι του σε λίγες ώρες και επανέρχεται σε 6-7 ημέρες για την αφαίρεση των ραμμάτων.
Θα φαίνεται η τομή στον θώρακα;
Συνήθως χρησιμοποιούμε ειδικές ενδοδερμικές ραφές και βελτιώνουμε με αυτόν τον τρόπο κατά πολύ το αισθητικό αποτέλεσμα της επέμβασης.
Υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέχουν οι ασθενείς με βηματοδότη;
Οι τελευταίας τεχνολογίας βηματοδότες έχουν τόσο πολύ εξελιχθεί ώστε πλέον δεν υπάρχει σχεδόν κανένας περιορισμός για την χρήση συσκευών που δυνητικά θα μπορούσαν να επηρεάσουν την λειτουργία τους. Έτσι οι ασθενείς μπορούν χωρίς κανένα πρόβλημα να χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο και το μόνο πρακτικά που πρέπει να αποφεύγουν είναι να βρίσκονται πολύ κοντά σε ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία (όπως κεραίες τηλεφωνίας, μαγνητικός τομογράφος). Τελευταία έχουν εξελιχθεί βηματοδότες που είναι συμβατοί με την χρήση μαγνητικής τομογραφίας και επομένως οι ασθενείς μπορούν να μπουν στον μαγνητικό τομογράφο χωρίς πρόβλημα.
Γιατί να προτιμήσετε εμάς;
H οικοδόμηση μιας ειλικρινούς σχέσης αμοιβαίας εμπιστοσύνης με κάθε ασθενή αποτελεί για μένα και τους συνεργάτες μου απόλυτη προτεραιότητα. Η επιλογή των καλύτερων συσκευών και υλικών, η μεγάλη μας εμπειρία με την απουσία ουσιαστικά επιπλοκών, το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και η σωστή και επαγγελματική παρακολούθηση του ασθενή και μετά την έξοδό του από την Κλινική, συνοψίζουν τους λόγους που θα επέλεγε κάποιος την ομάδα μας για την τοποθέτηση μονίμου βηματοδότη.
ENGLISH